VI C 1780/18

Kredyt darmowy
mBank

Z bloga kancelarii prowadzącej tę sprawę: 

Pseudofrankowy (i nie tylko) kredyt darmowy!Z satysfakcją informujemy, że właśnie wygraliśmy sądowy spór z bankiem o kredyt darmowy, który był kredytem "frankowym". 
I w ten oto sposób kredytobiorca już nie musi "odfrankowić" swojego kredytu, bo po uprawomocnieniu wyroku ma od samego początku (czyli od pierwszej raty) najtańszy możliwy kredyt z oprocentowaniem ZERO procent! 
Co zrobić, aby mieć "frankowy kredyt darmowy"? 
Warunek pierwszy: kredyt musi być kredytem konsumenckim, a więc kwota kredytu nie może być większa, niż 80 tys. zł dla umów o kredyt zawartych przed 18 grudnia 2011 roku.
Warunek drugi: bank nie uwzględnił kosztu spreadu walutowego w kalkulacji całkowitego kosztu kredytu lub/oraz nie dopełnił innych obowiązków informacyjnych wynikających z ustawy o kredycie konsumenckim.
Jak to sprawdzić? Przesłać nam skan swojej umowy kredytowej na maila info@pomocprawna24.pl
Zasada kredytu darmowego jest bardzo prosta. Dla przykładu, jeśli bank udzielił Ci kredytu na 80 tys. zł, który miał być spłacony w 200 ratach i korzystasz z "sankcji kredytu darmowego" na podstawie ustawy o kredycie konsumenckim, to wysokość każdej Twojej raty powinna wynieść 80000/200=400zł i to niezależnie od tego, jaka jest suma dotychczasowych wpłat. Więc jeśli spłaciłeś już 100 rat w wysokości np. 700zł (a powinieneś zapłacić 100 rat kredytu darmowego w wysokości 400zł) to oznacza, że Twoja nadpłata do zwrotu na dziś wynosi: 
100*700zł - 100*400zł = 30.000zł
Tak więc bank musi Ci tę nadpłatę zwrócić, a Ty kontynuujesz aż do samego końca spłatę w ratach w wysokości 400zł.
UWAGA: Kredytem darmowym może się okazać każdy kredyt konsumencki, także złotówkowy. O tym, że kredyt jest darmowy, decyduje niedopełnienie przez bank obowiązku informacyjnego opisanego w ustawie o kredycie konsumenckim. 
Jeśli więc masz jakikolwiek kredyt konsumencki (lub pożyczkę od firmy pożyczkowej), to może się on okazać kredytem darmowym. Podeślij do nas skan swojej umowy kredytowej na email info@pomocprawna24.pl, a my to przeanalizujemy i w razie stwierdzenia, że zachodzą podstawy do ubiegania się o kredyt darmowy zaproponujemy Ci dalszą ścieżkę postępowania.
A oto wyrok wraz z uzasadnieniem. Wyrok nie jest prawomocny. Sprawę prowadziła r.pr. Katarzyna Pytel.

Źródło:http://www.pomocprawna24.pl/blog.php?id=8&fbclid=IwAR1s8-vHIpzoeGDLGlWSLgD_TDmeUTtR0r4kyk5TTQLDiT9CnDQTN2Uaui8

(1) Sygn. akt VI C 1780/18
(2)
(3) WYROK
(4)
(5) W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
(6)
(7) 06 grudnia 2018 roku
(8)
(9) Sąd Rejonowy dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:
(10)
(11) Przewodniczący : SSR Joanna Jezierska Protokolant: Katarzyna Szymańska po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2018 roku w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa J
(12)
(13) przeciwko mBank Spółce Akcyjnej w Warszawie o zapłatę
(14)
(15) I.zasądza od pozwanego mBank Spółki Akcyjnej w Warszawie na rzecz powódki
(16)
(17) złotych trzydzieści jeden groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych od dnia 13 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty,
(18)
(19) II. oddala powództwo w pozostałym zakresie,
(20)
(21) III. zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 4617 (cztery tysiące sześćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.
(22)
(23) kwotę 33.613,31 zł (trzydzieści trzy tysiące sześćset trzynaście
(24)
(25) Sygn. akt VI C 1780/18
(26)
(27) Uzasadnienie Wyroku z dnia 06 grudnia 2018 roku
(28)
(29) Pozwem z dnia 22 lipca 2018 roku (data nadania w placówce pocztowej, k. 54v), powódka ^ reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego w osobie radcy prawnego (pełnomocnictwo, k. 19), wniosła o zasądzenie od pozwanego mBank Spółki Akcyjnej z siedzibą w Warszawie kwoty 33.613,31 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w wysokości równiej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto wniesiono o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w wysokości dwukrotnośd stawki podstawowej z uwzględnieniem nakładu pracy pełnomocnika w toku sprawy oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
(30)
(31) Uzasadniając stanowisko w sprawie strona powodowa wskazała, iż w dni roku powódka zawarła z pozwanym bankiem Umowę numer kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „Multiplan” waloryzowany kursem CHF. 

(32) Jak podano, była to umowa kredytu indeksowanego oparta o zapisy umowne, na podstawie których kwota kredytu jest wypłacana po kursie kupna banku według tabeli, a spłacana po kursie sprzedaży według tabeli. 

(33) Ponadto podniesiono, że podpisana przez strony umowa jest umową kredytu konsumenckiego w myśl ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim. 

(34) Nadto, klauzula zawarta w § 10 ust. 4 Umowy dotycząca spłaty rat kapitałowo-odsetkowych według tabeli kursowej Banku jest tożsama z klauzulą wpisaną pod pozycją 5743 jako niedozwolona klauzula umowna w Rejestrze Klauzul Niedozwolonych. 

(35) Podkreślono, że fakt ten nie będzie natomiast przedmiotem niniejszego sporu, gdyż w ocenie strony powodowej żądanie pozwu oparte na oświadczeniu o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego najlepiej zabezpiecza interesy powódki wskutek znajdujących się w umowie wad prawnych. 

(36) Powódka opiera bowiem swoje roszczenie na tzw. sankcji kredytu darmowego określonej w art 15 ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim. Uznanie, iż umowa kredytu jest objęta sankcją kredytu darmowego zgodnie z żądaniem pozwu skutkuje obowiązkiem zasądzenia na rzecz powódki kwoty 33.613,31 zł wskutek złożenia na podstawie pisma z dnia 04 lipca 2018 roku doręczonego pozwanemu w dniu 13 lipca 2018 roku skutecznego oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. Ponadto powódka kwestionowała podstawę prawną obciążenia jej ubezpieczeniem niskiego wkładu własnego, wskazując na abuzywny charakter postanowienia umowy w tym zakresie (poytw\ k. 2-18).

(37) Pozwany mBank Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego w osobie adwokata (pełnomocnictwo, k. 88) w odpowiedzi na pozew z dnia 23 sierpnia 2018 roku (data nadania w placówce pocztowej, k. 136) wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podniesiono zarzut przedawnienia roszczeń strony powodowej.

(38) Celem uzasadnienia pozwany podał, że nic uznaje skuteczności oświadczenia powódki złożonego na podstawie art. 15 ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim. W ocenie strony pozwanej umowa stron nie naruszała art. 4 ust. 7-8 ustawy w brzmieniu obowiązującym w dacie jej zawarcia i zawierała wszystkie informacje wymagane przez ustawę. 

(39) Podniesiono, że omawiany przepis nic obliguje kredytodawcy do wskazania kosztu spreadu walutowego, który w kontekście zawartej umowy stanowi różnicę między przyszłymi kursami waluty stosowanymi dla przeliczenia kwoty udzielonego kredytu z PLN na CHF oraz kursami przeliczenia z CHF na PLN kwoty spłacanej tytułem poszczególnej raty, wyrażonej w harmonogramie spłat w CHF. 

(40) Dalej, podnoszono, iż postanowienia dotyczące ubezpieczenia niskiego wkładu własnego nic spełniają przesłanek uznania ich za niedozwolone. Jak podkreślono, ekwiwalentem obowiązku zwrotu kosztu ubezpieczenia niskiego wkładu własnego jest dla konsumenta dostęp do pieniądza w postaci kredytu, jaki konsument uzyskuje pomimo tego, że nic dysponuje własnymi środkami ani odpowiednim zabezpieczeniem (odpowiedź^ na po^ew, k. 60 68).

(41) Strona powodowa w piśmie procesowym z dnia 26 września 2018 roku (data nadania w placówce pocztowej, k. 169) wskazała, iż koszt spreadu walutowego jest innym kosztem w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 8 i 9 ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim. 

(42) Podniesiono, iż spread walutowy nie jest pochodną ryzyka walutowego, a kosztu owych przeliczeń według kursu kupna i sprzedaży pozwanego banku ustalaną jednostronnie w tabelach przygotowanych specjalnie dla potrzeby wyłącznic kredytów hipotecznych. 

(43)  Tym samym bezpodstawne jest powoływanie się na art 7 pkt 5 ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim. Nadto sankcja kredytu darmowego jest skuteczna także po wygaśnięciu stosunku zobowiązaniowego, a koszty już poniesione przez konsumenta stanowią nienależne świadczenie, w przypadku którego roszczenie o zwrot przedawnia się w terminie 10-lctnim {pismo procesom strony powodowej, k. 142-144).

W toku postępowania, aż do zamknięcia rozprawy stanowiska stron w przedstawionym powyżej kształcie nic uległy zmianie.
(44)
(45) Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.
(46)
(47) | wnioskiem numer 81947 MP z dnia 23 kwietnia 2008 roku wystąpiła o udzielenie planów finansowych przez BRE Bank Spółkę Akcyjną z siedzibą w Warszawie (aktualnie: mBank Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie) celem zakupu działki budowlanej. 

Wnioskowana kwota kredytu wynosiła 34.200,00 zł na okres kredytowania 10 lat. Jako walutę kredytu wybrano CHF. Wnioskodawczym złożyła także oświadczenie, iż wyraża zgodę na udostępnienie przez BRE Bank S.A. — TU Allianz Polska Spółce Akcyjnej z siedzibą w Warszawie informacji stanowiących dane osobowe oraz objętych tajemnicą bankową, zawartych w dokumentacji kredytowej, zebranej przez BRE Bank SA. przed zawarciem i w trakcie trwania umowy kredytowej, w celu wykonania Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu w kredytach i pożyczkach hipotecznych zawartej przez TU Allianz Polska S.A. i BRE Bank S.A. (wniosek kredy tony, k. 91-93, oświadczenia, k. 94-95 odpis pełny z Rejestru Przedsiębiorców, k. 70-86v).
(48)
(49) Decyzją kredytową z dnia 10 lipca 2008 roku numer 2008 dotyczącą wniosku
(50)
(51) kredytowego numer 81947 MP BRE Bank SA. przychylił się do wniosku |
(52)
(53) przyznając jej kredyt na wskazanych w decyzji warunkach. Kwota przyznanego kredytu wynosiła 34.200,00 zł, waluta waloryzacji została ustalona na CHF. Jako prawne zabezpieczenia kredytu wskazano hipotekę kaucyjną, ubezpieczenie niskiego wkładu własnego kredytu w TU Allianz Polska SA. na 36-miesięczny okres ubezpieczenia, przelew praw z tytułu umowy grupowego ubezpieczenia na życie i całkowitej trwałej niezdolności do pracy przelew praw z tytułu umowy grupowego ubezpieczenia spłaty kredytu w zakresie poważnego zachorowania oraz pobytu w szpitalu w wyniku choroby i nieszczęśliwego wypadku, ubezpieczenie pomostowe (kalkulacja, k. 114, decyzja kredytowa, k. 97-98).
(54)
(55) W dniu 14 lipca 2008 roku w
(56)
(57) I zawarła z BRE
(58)
(59) Bank Spółką Akcyjną z siedzibą w Warszawie (aktualnie mBank Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie) Umowę numer HHHI^2008 o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „Muldplan” waloryzowany kursem CHF (dalej: Umowa) na kwotę 34.200,00 zł na okres miesięcy 120 tj. od dnia 14 lipca 2008 roku do 13 lipca 2018 roku (§ 1 ust. 2 i 4 Umowy). Umowa została zawarta w celu refinansowania ceny zakupu działki gruntu numer położonej w
(60)
(61) ^ gmina oraz pokrycie kosztów okołokrcdytowych (w tym pierwszej składki
(62)
(63) ubezpieczenia „Pakiet Bezpieczna Spłata*’) (§ 1 ust 1 Umowy). Walutą waloryzacji kredytu był CHF (§ 1 ust. 3 Umowy). Kwota kredytu wyrażona w walucie waloryzacji na koniec dnia 04 lipca 2008 roku według kursu kupna waluty z tabeli kursowej BRE Banku S.A. wynosiła 17.023,39 CHF. Kwota ta miała charakter informacyjny i nie stanowiła zobowiązania Banku. Wartość kredytu wyrażona w walucie obcej w dniu uruchomienia kredytu mogła być różna od wskazanej
(64)
(65) powyżej (§ 1 ust 3A Umowy). Wybrany wariant spłaty kredytu to malejące raty kapitałowo-odsetkowe (§ 1 ust 5 Umowy). Raty kapitałowo - odsetkowe spłacane były w złotych po uprzednim ich przeliczeniu według kursu sprzedaży CHF z tabeli kursowej BRE Banku S.A., obowiązującego na dzień spłaty z godziny 14:50 (§10 ust 4 Umowy).
(66)
(67) Prowizja za udzielenie kredytu wynosiła 2,00 % kwoty kredytu tj. 684,00 zł (§ 1 ust 7 Umowy). Opłata z tytułu ubezpieczenia spłaty kredytu w BRE Ubezpieczenia TU Spółce Akcyjnej wynosiła 0,20 % kwoty kredytu tj. 68,40 zł (§ 1 ust. 7A Umowy). Składka miesięczna tytułem grupowego ubezpieczenia na żyde i całkowitej niezdolnośd do pracy wynosiła 0,0417 % kwoty bieżącego zadłużenia (§ 1 ust 7C Umowy). Składka tytułem ubezpieczenia spłaty rat kredytu w zakresie poważnego zachorowania oraz pobytu w szpitalu w wyniku choroby i nieszczęśliwego wypadku wynosiła: jednorazowo, z góry za okres pierwszych dwóch lat - 1,4 % od łącznej kwoty kredytu; miesięcznic z góry, po dwóch latach - 4 % miesięcznej raty kredytu (§ 1 ust 7D Umowy).
(68)
(69) W postanowieniach § 3 ust 3 umowy dotyczących prawnych zabezpieczeń kredytu zawarta została informacja o ubezpieczeniu niskiego wkładu własnego kredytu w TU Allianz Polska Spółce Akcyjnej na 36-miesięczny okres ubezpieczenia. Jeśli z upływem pełnych 36 miesięcy okresu ubezpieczenia nic nastąpiła całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem ani inne zdarzenie kończące okres ubezpieczenia, ubezpieczenie podlegało automatycznej kontynuacji, przy czym łączny okres ubezpieczenia nie mógł przekroczyć 108 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nastąpiła wypłata kredytu. Kredytobiorca upoważniał Bank do pobrania środków tytułem zwrotu kosztów ubezpieczenia w wysokośd 3,50 % kwoty kredytu objętej ubezpieczeniem tj. 273,00 zł oraz zwrotu kosztów z tytułu kontynuacji przedmiotowego ubezpieczenia z rachunku wskazanego w § 6 bez odrębnej dyspozycji. Wskazany w § 6 ust. 3 Umowy rachunek numei^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^|oznaczony został jako rachunek spłaty kredytu. Kredyt był spłacany na podstawie nieodwołalnego, przez czas trwania Umowy, zlecenia dokonywania przelewu z rachunku określonego w § 6 ust 3. Zgodnie z § 11B Umowy, kredytobiorca zlecił i upoważnił MuldBank do pobierania środków pieniężnych na spłatę kapitału i odsetek z tytułu udzielonego kredytu z rachunku określonego w § 6 ust. 3, zlecenie to było nieodwołalne i wygasało po całkowitym rozliczeniu kredytu, natomiast kredytobiorca zobowiązany był zapewnić na tym rachunku, w terminach zgodnych z harmonogramem spłat, środki odpowiadające wysokości wymagalnej raty kapitału i odsetek.
(70)
(71) Integralną cześć Umowy stanowił „Regulamin udzielania kredytu hipotecznego dla osób fizycznych - Multiplan”. Kredytobiorca oświadczył, że zapoznał się z niniejszym dokumentem i uznał jego wiążący charakter (§ 25 Umowy) (Umowa numer W&2008, k. 31-38, zaświadczenie
(72)
(73) mBank 5LA w ^akrtsie uruchomienia kredytu, k. 50, odpis pelty z Rejestru Przedsiębiorców, k. 70-S6v, Zmiany regulaminu, k. 104-112).
(74)
(75) Wypłata kwoty kredytu na konto
(76)
(77) nastąpiła dnia 22 lipca 2018 roku
(78)
(79) (wniosek o odblokowanie środków kredytu, k. 100, potwierdzenie nykonania decyzji uznaniowej, k. 102).
(80)
(81) W okresie od 22 lipca 2008 roku do 29 listopada 2017 roku poniosła
(82)
(83) koszty z następujących tytułów: prowizja za uruchomienie kredytu - 684,00 zł, prowizja za ubezpieczenie spłaty kredytu - 68,40 zł, składka ubezpieczeniowa (na życie) - 1.160,58 zł, składki ubezpieczeniowe (Pakiet Bezpieczna Spłata) - 2.496,47 zł, składka ubezpieczenia niskiego wkładu własnego - 273,00 zł. Nadto suma wszystkich wpłat zaliczonych na kapitał i odsetki wyniosła 66.787,91 zł {^oświadczenie mBank S~A. w zakresie poniesionych kosztów, k. 51, zaświadczanie mBank Su4. w zakresie wpłaty kapitału i odsetek, k. 45-49).
(84)
(85) | pismem skierowanym do mBank SA. datowanym na dzień 04 lipca 2018 roku złożyła, w trybie art. 15 ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim, oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, z uwagi na niezachowanie warunków art 4 ust. 2 i 3 wskazanej ustawy w odniesieniu do umowy kredytu konsumenckiego tj. Umowy numer 00888859/2008 o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „Multiplan” waloryzowany kursem CHF. Kredytobiorczyni podniosła, że niezachowanie przez mBank SA. warunków określonych w art. 4 ust. 2 i 3 ustawy o kredycie konsumenckim przejawiało się między innymi w: braku informacji o spreadzic stosowanym przy przeliczeniu według tabeli kursów banku; braku uwzględnienia koszty spreadu w całkowitym koszdc kredytu oraz rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania, a tym samym podanie owych informacji błędnie; braku oraz błędnie podanej informacji o łącznej kwocie wszystkich kosztów, opłat i prowizji, do których zapłaty |
(86)
(87) (była zobowiązana, w szczególności nieuwzględnieniem w całkowitym koszcie kredytu obligatoryjnych składek ubezpieczeń, od których uiszczenia bank uzależnił zawarcie umowy kredytu. Przedstawiona do podpisu umowa w jakikolwiek sposób nie wskazuje na obciążenie
(88)
(89) Iw związku ze
(90)
(91) kosztem spreadu kredytobiorcy, ani ile ten spread wynosi. H złożonym oświadczeniem wezwała mBank SA. do zawarcia ugody lub do zwrotu kwoty 32.869,91 zł. Podsumowano, iż faktycznie otrzymana kwota wynosiła 34.200,00 zł, zaś(
(92)
(93) (^płaciła na rzecz mBank S.A. 70.717,96 zł (66.787,91 zł — suma rat kapitałowo odsetkowych według zaświadczenia banku, 1.160,58 zł - składki ubezpieczenia na życie, 2.496,47 zł - pakiet bezpieczna spłata, 273,00 zł — ubezpieczenie niskiego wkładu własnego). |
(94)
(95) | wskazała, iż na odpowiedź oczekuje w terminie 30 dni od dnia otrzymania oświadczenia. Przesyłka została nadana dnia 09 lipca 2018 roku, zaś odebrana 13 lipca 2018 roku (oświadczenie o
(96)
(97) skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, k. 22-23, potwierdzanie nadania, k. 24, elektroniczny status przesyłki, k. 25-2$).
(98)
(99) W Rejestrze klauzul niedozwolonych, prowadzonym przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod pozycją numer 6068, wpisana została klauzula o następującej treści: ,Jeżeli z upływem pełnych 36 miesięcy okresu ubezpieczenia nic nastąpi całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem ani inne zdarzenie kończące okres ubezpieczenia, ubezpieczenie podlega automatycznej kontynuacji, przy czym łączny okres ubezpieczenia nic może przekroczyć 108 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nastąpiła wypłata Kredytu. Kredytobiorca upoważnia mBank do pobrania środków tytułem zwrotu kosztów ubezpieczenia w wysokości 3,50% różnicy pomiędzy wymaganym wkładem własnym Kredytobiorcy, a wkładem wniesionym faktycznie, tj. (...) oraz zwrotu kosztów z tytułu kontynuacji przedmiotowego ubezpieczenia z rachunku wskazanego w par. 6 bez odrębnej dyspozycji'1 - na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 24 sierpnia 2012 roku (okoliczność powszechnie znana - ort. 228 J 1 k.p.c., Wyrok S~A. 4042, Rejestr Klauzul, k. 42p-43p).
(100)
(101) Powyższy stan faktyczny był co do zasady niesporny i został ustalony na podstawie powołanych dowodów z dokumentów. Wiarygodność dowodów zgromadzonych w niniejszej sprawie nie była kwestionowana przez żadną ze stron procesu. W szczególności niesporne są istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności faktyczne takie jak: treść wniosku kredytowego, decyzji kredytowej, Umowy, wysokość kosztów kredytu poniesionych przez Strony
(102)
(103) niniejszego postępowania pozostają w sporze co do okoliczności prawnych sprowadzających się do oceny skuteczności oświadczenia złożonego przez w trybie art. 15 ustawy z
(104)
(105) dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim, a także weryfikacji kwestionowanych przez powódkę postanowień Umowy numer ^^^H^2008 o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „Multiplan” waloryzowany kursem CHF przez pryzmat przepisu art. 3851 §1 k.c.
(106)
(107) Sąd dokonał ustaleń faktycznych także na podstawie zeznań świadka | pracownika pozwanego banku od 2003 roku nieprzerwanie do dnia dzisiejszego. W 2008 roku był dyrektorem obszaru kredytów hipotecznych w BRE Bank. Zgłoszony przez stronę pozwaną świadek - nie brał jednak udziału w procesie udzielania |
(108)
(109) kredytu hipotecznego, dysponował natomiast wiedzą co do oferty kredytowej pozwanego Banku w okresie objętym pozwem, procesu negocjacji w celu zawarcia kredytów hipotecznych oraz mechanizmów dotyczących ustalania kursów walut. Wskazywał na obowiązki informacyjne ciążące na pracownikach Banku w trakcie kontraktowania (zaznania świadka k.
(110)
(111) 172-173).
(112)
(113) Zeznania świadka w zakresie procesu kredytowania w pozwanym Banku należało uznać za wiarygodne, jako spójne, logiczne i korespondujące zc złożoną w toku postępowania dokumentacją.
(114)
(115) Powyżej wymieniono szczegółowe dowody o najistotniejszym znaczeniu dla sprawy; te szczegółowo niewskazane poszczególne kopie dokumentów miały charakter bardziej ogólny nie podważający faktów wynikających z dowodów wymienionych wyżej. Nadto celem tego procesu nie była rekonstrukcja pełnego zapisu wszystkich dokumentów czy wydruków o charakterze prywatnym, ale ustalenie elementów faktycznych niezbędnych dla rozstrzygnięcia. Kierując się powyższym Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny, jak wyżej.
(116)
(117) Sąd Rejonowy zważył co następuje.
(118)
(119) Powództwo zasługiwało na uwzględnienie niemalże w całości.
(120)
(121) W niniejszej sprawie powódka domagał a się od mBank Spółki Akcyjnej
(122)
(123) z siedzibą w Warszawie zapłaty należności z uwagi na skorzystanie z tzw. sankcji kredytu darmowego określonej w art. 15 usuwy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim. Nie było sporu co do tego, że umowa o kredyt hipoteczny wyjątkowo podlegała przepisom usuwy o kredycie konsumenckim, z uwagi na wysokość kwoty kredytu, która została udzielona przez bank. Ponadto powódka wywodziła swoje roszczenie o zapłatę z twierdzeń co do faktów, iż pozwany mBank S.A. z siedzibą w Warszawie niezasadnie obciążył ja obowiązkiem zapłaty składki w wysokości 273,00 zł tytułem „ubezpieczenia niskiego wkładu własnego” kredytu hipotecznego udzielonego jej na podstawie Umowy z dnia 14 lipca 2008 roku.
(124)
(125) Pozwany mBank Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie nic uznawał skuteczności oświadczenia powódki złożonego na podsUwic art. 15 usuwy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim. W ocenie strony pozwanej umowa stron nie naruszała art. 4 ust. 7-8 usuwy w brzmieniu obowiązującym w dacie jej zawarcia i zawierała wszystkie informacje wymagane przez usUwę. Nadto pozwany podnosił liczne argumenty dotyczące charakteru prawnego oraz dopuszczalności i prawidłowości zapisów stosowanego przez niego wzorca umownego, dążąc w ten sposób do wykazania, że kwota pieniężna z tytułu kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu została przez niego pobrana zasadnie, a tym samym powódce nie należy się zwrot kwoty wskazanej w pozwie.
(126)
(127) Odnosząc się w pierwszej kolejności do instytucji sankcji kredytu darmowego wskazania wymaga, iż przepisy przejściowe ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2018 r., poz. 993, t.j.) wskazują, że do umów zawartych przed dniem wejścia w życie usuwy stosuje się przepisy dotychczasowe (art. 66 ust. 1). Zatem w przedmiotowej sprawie zastosowanie
(128)
(129) znajdzie regulacja zawarta w ustawie z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 100, poz. 1081; dalej ukk).
(130)
(131) Stosownie do treści art. 15 ukk w przypadku naruszenia przez kredytodawcę postanowień art. 4-7 ukk treść zawartej umowy o kredyt konsumencki ulega zmianie w ten sposób, że konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, obowiązany jest do zwrotu kredytu bez oprocentowania i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy, z zastrzeżeniem ust. 3, w terminie i w sposób ustalony w umowie. Jeżeli umowa nic określa sposobu spłaty kredytu, konsument obowiązany jest do jego zwrotu w równych ratach, płatnych co miesiąc od dnia zawarcia umowy. Jeżeli umowa nic przewiduje terminu spłaty kredytu, konsument obowiązany jest do jego zwrotu w terminie pięciu lat (ust. 1). W przypadku naruszenia postanowienia art. 10 ust. 2 przepis ust. 1 stosuje się także do stosunku prawnego powstałego na skutek przystąpienia do długu albo przejęcia długu (ust. 2). W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, konsument jest zobowiązany do poniesienia przewidzianych w umowie kosztów usfrngwknja zabęzpkęy,vn.ia i utopięęzętńa kredytu (ust. 3).
(132)
(133) Stosownie do treści postanowień art. 4 ust. 1 ukk umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta na piśmie, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Kredytodawca jest obowiązany niezwłocznie doręczyć konsumentowi egzemplarz umowy. Jak stanowi ust. 2 powołanego przepisu, umowa powinna zawierać następujące dane: 1) imię, nazwisko konsumenta i jego adres oraz imię, nazwisko (nazwę) i adres (siedzibę) kredytodawcy, a gdy kredytodawcą jest osoba prawna - także określenie organu, który zarejestrował działalność kredytodawcy, i numer w rejestrze, pod którym kredytodawca został wpisany, 2) wysokość kredytu, 3) zasady i terminy spłaty kredytu, 4) roczną stopę oprocentowania oraz warunki jej zmiany, 5) opłaty i prowizje oraz inne koszty związane z udzieleniem kredytu, w tym opłatę za rozpatrzenie wniosku kredytowego oraz przygotowanie i zawarcie umowy kredytowej, zwaną dalej "opłatą przygotowawczą", będące elementem całkowitego kosztu kredytu, oraz warunki ich zmiany, 6) informację o całkowitym koszcie kredytu i rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania, o których mowa w art. 7 ust. 1 i 2, 7) sposób zabezpieczenia, jeżeli umowa je przewiduje, oraz opłaty należne kredytodawcy z tego tytułu, 8) informację o pozostałych kosztach, do których zapłaty zobowiązany jest konsument w związku z zawartą umową, 9) informację o łącznej kwocie wszystkich kosztów, opłat i prowizji, do których zapłaty zobowiązany jest konsument, 10) informację o uprawnieniu i skutkach przedterminowej spłaty kredytu przez konsumenta, 11) informację o terminie, sposobie i skutkach wykonania uprawnienia do odstąpienia od umowy przez konsumenta, o którym mowa w art. 11, 12) informację o skutkach uchybienia postanowieniom dotyczącym zasad i terminu spłaty kredytu.
(134)
(135) 13) informację o rocznej stopie oprocentowania zadłużenia przeterminowanego oraz warunki jej zmiany, a także informację o innych kosztach ponoszonych przez konsumenta w związku z niewykonaniem przez niego zobowiązań wynikających z umowy, w tym o kosztach upomnień lub wezwań do zapłaty, kosztach sądowych i postępowania egzekucyjnego. leżeli nie jest możliwe podanie kosztów, do których poniesienia zobowiązany jest konsument, należy określić ich szacunkowa wysokość oraz okoliczności, od których zależy ich ostateczna wysokość i obowiązek zapłaty przez konsumenta fust. 3)
(136)
(137) Dodatkowo zgodnie z brzemieniem art. 5 ukk jeżeli kredyt konsumencki przeznaczony jest na nabycie określonej rzeczy lub usługi, umowa o kredyt konsumencki, niezależnie od danych zawartych w art. 4, powinna zawierać: 1) opis rzeczy lub usługi, 2) cenę nabycia rzeczy lub usługi, jeżeli zapłata nastąpiłaby za gotówkę, oraz cenę nabycia przy wykorzystaniu kredytu, 3) część ceny, którą konsument jest zobowiązany zapłacić w gotówce, 4) warunki, od których spełnienia uzależnione jest przejście własności rzeczy sprzedanej na konsumenta, jeżeli umowa sprzedaży została zawarta z zastrzeżeniem własności, 5) informację, że kredyt jest dostępny wyłącznie od wskazanego przez sprzedawcę kredytodawcy, jeżeli pomiędzy podmiotem, z którym konsument zawarł umowę o nabycie rzeczy lub usługi, a kredytodawcą istnieje umowa, na mocy której kredyt na nabycie rzeczy lub usługi jest dostępny wyłącznie od tego kredytodawcy.
(138)
(139) Z kolei, całkowity koszt kredytu oznacza wszystkie koszty wraz z odsetkami i innymi opłatami i prowizjami, które konsument jest zobowiązany zapłacić za kredyt, z wyjątkiem kosztów: 1) które ponosi konsument w związku z niewykonaniem swoich zobowiązań wynikających z umowy o kredyt konsumencki, 2) które w związku z nabyciem rzeczy lub usługi ponosi konsument, niezależnie od tego, czy nabycie następuje z wykorzystaniem kredytu, 3) prowadzenia rachunku, z którego realizowane są spłaty, oraz kosztów przelewów i wpłat na ten rachunek, chyba że konsument nie ma prawa wyboru podmiotu prowadzącego rachunek, a koszty te przekraczają koszty dla rachunków oszczędnościowych stosowane przez podmiot prowadzący rachunek, 4) ustanowienia, zmiany oraz związanych z wygaśnięciem zabezpieczeń i ubezpieczenia, z wyjątkiem kosztów ubezpieczenia spłaty kredytu - wraz z oprocentowaniem i pozostałymi kosztami - na wypadek śmierci, inwalidztwa, choroby lub bezrobocia konsumenta, 5) wynikających ze zmiany kursów walut (art. 7 ust. 1 ukk).
(140)
(141) Podkreślenia w tym miejscu wymaga, iż instytucja przewidziana w art. 15 ukk zwana jest kredytem darmowym i jest sankcją dla kredytodawcy za naruszenie przepisów statuujących obowiązki dotyczące formy umowy czy też obowiązki informacyjne. Przepis ten przewiduje bardzo surową sankcję na wypadek naruszenia obowiązków wskazanych w art 4-7 ukk. Nie powinno budzić wątpliwości, że rola tej sankcji jest przede wszystkim prewencyjna. Sankcję
(142)
(143) kredytu darmowego spowoduje nawet naruszenie obowiązku, które in casu nie będzie się wiązało z żadnym zagrożeniem dla interesów konsumenta, choćby dlatego, że treść umowy jest dla niego stosunkowo korzystna {tak też & Włodarska, w: Ustawa o kredycie konsumenckim. Komentarz Warszawa 2004, s. 352-353). Konsument nic musi zwracać się do sądu, gdyż w konsekwencji wystąpienia sankcji będzie po prostu zwolniony z części ciążącego na nim zobowiązania. Nie budzi żadnych wątpliwości, że sankcję kredytu darmowego spowoduje każde naruszenie przez kredytodawcę obowiązków wskazanych w art. 15 ukk. Wprawdzie niektóre z nich nic są adresowane bezpośrednio do kredytodawcy, lecz niejako do obu stron, jednakże ustawodawca milcząco zakłada, iż odpowiedzialność za ich realizację spoczywa na kredytodawcy. To właśnie on jest stroną silniejszą w ramach zawieranego stosunku, profesjonalistą, który przygotowuje zazwyczaj umowę i w znacznej mierze decyduje o jej treści. Ponieważ przytoczone powyżej obowiązki wskazane w art. 4-7 ukk dotyczą formy umowy, informacji w niej zawartych oraz jej doręczenia, nie powinno dziwić, że ustawodawca negatywnymi konsekwencjami naruszenia tych obowiązków obarcza przedsiębiorcę. Ustawodawca nie uzależnia wystąpienia sankcji kredytu darmowego od tego, czy niewywiązanie się przez kredytodawcę z obowiązków określonych w art. 4-7 ukk było następstwem okoliczności, za które ponosi on odpowiedzialność. Oznacza to, że sankcja ta będzie miała zastosowanie nawet wówczas, gdy naruszenie tych przepisów nie będzie wynikiem niedołożenia przez kredytodawcę należytej staranności. Naruszenie obowiązku jednak musi być wynikiem działania kredytodawcy, co oznacza, że sankcja kredytu darmowego nic wystąpi, gdy naruszenie art. 4-7 ukk jest skutkiem działań konsumenta, np. podania błędnych informacji {tak też & Włodarska, w: Ustawa o kredycie konsumenckim. Komentarz Warszawa 2004, s. 353). Sankcja kredytu darmowego występuje ex lege, a pisemne oświadczenie konsumenta nic jest przesłanką wystąpienia tej sankcji, a jego znaczenie sprowadza się do tego, że prowadzi do określenia terminu, w którym kredytodawca może spełnić świadczenie bez opóźnienia {tak też]. Pisuliński- O nowelizacji ustany o kredycie konsumenckim, MoP 2003, nr 19, s. 878; K. Włodarska, w: Ustawa o kredycie konsumenckim. Komentarz Warszawa 2004, s. 356-357). W wyniku wystąpienia sankcji z art. 15 konsument obowiązany jest do zwrotu kredytu bez oprocentowania i innych jego kosztów należnych kredytodawcy, z wyjątkiem przewidzianych w umowie kosztów zabezpieczenia i ubezpieczenia kredytu. Podstawowa korzyść konsumenta wiąże się z tym, że nie ma on obowiązku zapłaty jakichkolwiek kosztów składających się na całkowity koszt kredytu. Warto ponadto wspomnieć, że z punktu widzenia zastosowania sankcji kredytu darmowego pozbawione znaczenia jest - przewidziane w art. 7 ust. 1 pkt 4 k.k. - rozróżnienie na ogólne koszty ubezpieczenia oraz koszty ubezpieczenia spłaty kredytu - wraz z oprocentowaniem i pozostałymi kosztami - na wypadek śmierci, inwalidztwa, choroby lub bezrobocia konsumenta.
(144)
(145) Konsument jest zobowiązany do zapłaty obu rodzajów kosztów (Trzaskowski Roman, Ustawa o kredycie konsumenckim. Komentarz LexisNexis, 2005).
(146)
(147) Dla ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie nastąpiła sankcja kredytu darmowego koniecznym było ustalenie spornego między stronami zakresu całkowitego kosztu kredytu.
(148)
(149) Precyzyjne określenie kosztów do których obowiązany jest konsument w związku z zawarciem umowy o kredyt konsumencko może być niemożliwe w chwili zawarcia umowy, dlatego że mogą one zależeć również od okoliczności niezależnych wyłącznie od stron (np. koszty aktu notarialnego niezbędnego do ustanowienia hipoteki). W takiej sytuacji, zgodnie z art. 4 ust. 3 ukk, należy określić ich szacunkową wysokość oraz okoliczności, od których zależy ich ostateczna wysokość i obowiązek zapłaty przez konsumenta. Jeżeli natomiast określenie tych kosztów jest wprawdzie możliwe na dzień zawarcia umowy, ale mogą one ulec następnie zmianie, to wówczas należy - na zasadzie analogii do ust. 4 załącznika do ustawy - dokonać ich wyliczenia według stanu wskaźników istniejącego w chwili zawarcia umowy (Trzaskowski Roman, Ustawa o krtdycie konsumenckim. Komentarz LexisNexis, 2005).
(150) Koszt wynikły ze zmiany kursów walut nie powiększa całkowitego kosztu kredytu. Jako niemożliwy do przewidzenia nie jest również podawany w postaci konkretnej liczby jako składnik pozycji „pozostałe koszty” (kredytodawca musi jednak podać informację, że koszt taki może wystąpić). W skład całkowitego kosztu kredytu wchodzą natomiast koszty wynikające ze spreadu walutowego. Wystąpią one w wypadku, gdy w umowie strony zastrzegły, że kursem przyjmowanym za podstawę przeliczenia dokonywanego w chwili udzielenia kredytu jest kurs skupu, a w chwili zwrotu kurs sprzedaży. Koszty o których mowa wynikają w takiej sytuacji z różnicy kursów. Biorąc pod uwagę fakt, iż pierwszy z nich jest niższy od drugiego, konsument nawet przy założeniu pełnej stabilności kursów ponosi koszt różnicy kursowej między sprzedażą a skupem. 

(151)  Koszt ten stanowi element całkowitego kosztu kredytu, przy czym przy jego obliczaniu należy przyjąć kursy skupu i sprzedaży z dnia zawarcia umowy. Określenie kosztu wynikającego z różnicy kursów jest więc możliwe - co prawda może on ulec zmianie (art. 4 ust 3 ukk ), jednak nie prowadzi do zmiany kosztu całkowitego (jako, że koszt wynikający ze zmiany kursów waluty związany z ryzkiem konsumenta nie wpływa na CKK) (Ustawa o krtdycie konsumenckim, red. Jery Pisuliński, Dom Wydawniczy ABC, stan prawny na 03 sierpnia 2004 roku).
(152)
(153) Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt przedmiotowej sprawy wskazania wymaga, iż kredytobiorczyni skorzystała z sankcji kredytu darmowego
(154)
(155) określonego w art. 15 ukk, o czym zakomunikowała pozwanemu poprzez złożenie stosownego oświadczenie, którego jednakże nie uznawał mBank S.A. Zadaniem Sądu, w sytuacji kiedy dana
(156)
(157) umowa podlega ustawie o kredycie konsumenckim, było zbadanie czy zostały spełnione warunki określone w sformułowanych jasno i formalistycznic postanowieniach art. 4-7 ukk.

(158) Po dokonaniu wszechstronnej analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sad doszedł do przekonania, iż dokumenty, które zostały przedstawione przez Bank nic wskazują, aby wszystkie elementy wymagane przedmiotową ustawą z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim zostały zawarte, w tym RSSO i całkowity koszt kredytu. Spór dotyczył kwestii uwzględniania w całkowitym koszcie kredytu spreadu walutowego. Pozwany podnosił, iż można wliczyć w koszty kredytu denominowanego, nic zaś jak w przedmiotowej sprawie przy kredycie indeksowanym do waluty obcej. 

(159) Jak wskazywano, bez znaczenia byłyby te informacje dla konsumenta. Nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem strony pozwanej, albowiem przepisy ustawy są sformułowane w taki sposób, że wszystkie koszty kredytu muszą być znane konsumentowi. Jeżeli nic da się ich dokładnie określić to powinien być przedstawiony chociażby szacunek tych kosztów stosownie do treści art. 4 ust. 3 ukk. Wtedy, jeżeli okazałoby się, że ten szacunkowy koszt różni się od wynikłego później kosztu rzeczywistego, to w tym wypadku Bank nie odpowiadałby za brak tegoż elementu w umowie i nie byłoby możliwości skorzystania z sankcji kredytu darmowego.
(160)
(161) Niewątpliwie przy kredycie indeksowanym (określanym w złotówkach oraz w walucie i wypłacanym w złotówkach) czy denominowanym (określanym w walucie i wypłacanym w złotówkach), mamy kurs kupna i kurs sprzedaży w zależności czy dochodzi do wypłaty czy do spłaty czyli tzw. spread walutowy. Ten element winien być jasno wypunktowany przez bank, jeżeli kredyt podlega pod umowę konsumencką. Elementy spreadu powinny znaleźć się w umowie określone szacunkowo na datę zawarcia umowy, aby ten koszt był znany chociażby w przybliżeniu konsumentowi. Brak wypełnienia tegoż obowiązku przez bank zaważył na tym, że sankcja kredytu darmowego w przedmiotowej sprawie jest zasadna.
(162)
(163) W okresie od 22 lipca 2008 roku do 29 listopada 2017 roku poniosła
(164)
(165) koszty z następujących tytułów: prowizja za uruchomienie kredytu - 684,00 zł, prowizja za ubezpieczenie spłaty kredytu - 68,40 zł, składka ubezpieczeniowa fna życic’) - 1.160.58 zł. składki ubezpieczeniowe (Pakiet Bezpieczna Spłatać - 2.496.47 zł. składka ubezpieczenia niskiego wkładu własnego - 273.00 zł. Zatem koszty około kredytowe wyniosły 71.470,36 zł. Nadto suma wszystkich wpłat zaliczonych na kapitał i odsetki wyniosła 66.787,91 zł. Otrzymana kwota kredytu wynosiła 34.200,00 zł. Mając na uwadze, iż powódka winna ponieść koszty ubezpieczenia i zabezpieczenia kredytu, w ramach sankcji kredytu darmowego należał jej się zwrot kwoty 33.340,31 zł (71.470,36 zł - 34.200,00 zł - 1.160,58 zł - 2.496,47 zł - 273,00 zł = 33.340,31 zł).
(166)
(167) Rozważania wymagał także zapis dotyczący ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Powódka kwestionowała postanowienia § 3 ust. 3 łączącej strony umowy kredytowej, które obligują kredytobiorcę do ponoszenia kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu podnosząc, że przedmiotowy zapis stanowi klauzulę niedozwoloną, nie wiąże powódki a w konsekwencji pobrane składki jako świadczenia nienależne podlegały zwrotowi na rzecz powódki.
(168)
(169) Punktem wyjścia do rozważań jest analiza postanowień § 3 ust. 3 umowy kredytowej w kontekście przesłanek, o jakich mowa w przepisie art. 3851 § 1 k.c., który stanowi, iż postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nic wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). 

(170) Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

(171) Przepis art. 385 1 § 1 k.c. znajduje zastosowanie do umów obligacyjnych zawieranych przez przedsiębiorców z konsumentami, z użyciem lub bez użycia wzorców, ale także do klauzul wzorców umownych używanych przy zawieraniu umów (wyrok SN % 9 października 2003 r., V CK 277102, OSNC 2004, nr 11, po% 184 oraę ę 7grudnia 2006 r., III CSK 266/06).

(172) Klauzulą niedozwoloną jest postanowienie umowy zawartej z konsumentem (lub wzorca umownego), które spełnia (łącznie) wszystkie przesłanki określone w przepisie art. 385* k.c.: 1) nie jest postanowieniem uzgodnionym indywidualnie; 2) nie jest postanowieniem w sposób jednoznaczny określającym główne świadczenia stron; 3) kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Przesłanka braku indywidualnego uzgodnienia została przez ustawodawcę bliżej określona w przepisie art. 3851 § 3 k.c., który nakazuje uznać za nieuzgodnione indywidualnie te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Nadto ustawodawca wprowadza ułatwienie dla konsumenta - jest nim domniemanie, że nie są indywidualnie uzgodnione te postanowienia, które zostały przejęte z wzorca zaproponowanego przez kontrahenta (art. 3851 § 3 zdanie drugie k.c.). 

(173) Dokonanie oceny wymaga więc zbadania okoliczności związanych z procesem kontraktowania. Drugą przesłankę zawartą w art. 3851 § 1 k.c., stanowią postanowienia określające w sposób niejednoznaczny główne świadczenia stron. Należy podzielić pogląd, że w umowach nazwanych ich essentialia negotii określają niewątpliwie główne świadczenia stron. Także w umowach nienazwanych, postanowienia określające elementy konstytutywne dla danego typu czynności, pozwalające na jej identyfikację, uznać trzeba za postanowienia określające główne świadczenia stron. 

(174) W zgodzie z zasadą transparentności i przy poszanowaniu zasady autonomii woli stron, ustawodawca uznaje, żc reguły ochrony interesów konsumenta powinny ustąpić wobec jednoznacznie określonego zamiaru stron co do ukształtowania tych podstawowych elementów zobowiązania. Ograniczenie zakresu zastosowania tej przesłanki odpowiada przekonaniu, że każdy podmiot zawierający umowę (także konsument) powinien mieć świadomość wiążącego charakteru takiej przedmiotowo istotnej klauzuli (nawet, gdy ta jest dla niego rażąco niekorzystna), jeżeli brak wątpliwości co do skutku prawnego zamierzonego przez strony. 

(175)  Ocena ich skuteczności będzie więc dokonywana na podstawie ogólnej regulacji (por. art. 58, 3531, 388 k.c.). Zgodnie z przepisem art. 3851 § 1 k.c., kryterium oceny decydującym o uznaniu klauzuli za niedozwoloną jest kształtowanie praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. W piśmiennictwie oraz judykaturzc dominuje pogląd, żc klauzula dobrych obyczajów, do których odsyła coraz częściej ustawodawca, dokonując zmian w przepisach prawnych, podobnie jak klauzula zasad współżycia społecznego, nakazuje dokonać oceny w świede norm pozaprawnych, przy czym chodzi o normy moralne i obyczajowe, powszechnie akceptowane albo znajdujące szczególne uznanie w określonej sferze działań, na przykład w obrocie profesjonalnym, w określonej branży, w stosunkach z konsumentem itp. 

(176) W stosunkach z konsumentami szczególne znaczenie mają te oceny zachowań podmiotów w świede dobrych obyczajów, które odwołują się do takich wartości jak: szacunek wobec partnera, uczciwość, szczerość, zaufanie, lojalność, rzetelność i fachowość. Im powinny odpowiadać zachowania stron stosunku, także w fazie przedumownej. Postanowienia umów, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta, nic pozwalając na realizację tych wartości, będą uznawane za sprzeczne z dobrymi obyczajami. Tak w szczególności kwalifikowane są wszelkie postanowienia, które zmierzają do naruszenia równorzędności stron stosunku, nierównomiernie rozkładając uprawnienia i obowiązki między partnerami umowy (M. Bednarek (w:) System prawa prywatnej, t. 5, s. 662-663; W. Popiołek (w:) K. Pietrzykowski, Komentarzy 1.1,

(177) 2005, art. 3851, nb 7;K Zaffobelrry (nr.) E. Gniewek, Komentarzy 2008, ort. 385', nb 9). W wyroku z 13 lipca 2005 roku (7 CK 832/04, Pr. Bank. 2006, nr 3, s. 8) Sąd Najwyższy stwierdził, że "działanie wbrew dobrym obyczajom" w zakresie kształtowania treści stosunku obligacyjnego wyraża się w tworzeniu przez partnera konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową tego stosunku. 

(179)  Podobnie w wyroku z 3 lutego 2006 roku (7 CK 297/05, Wokanda 2006, nr 7-8, s. 18), w którym Sąd Najwyższy stwierdził, żc przepis art. 3851 § 1 zd. 1 k.c. jest odpowiednikiem art. 3 ust. 1 dyrektywy nr 93/13/WE, stanowiącym, żc klauzulę umowną, która nic została uzgodniona indywidualnie, należy uznać za niedozwoloną, jeżeli naruszając zasadę dobrej wiary, powoduje istotną i nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków kontraktowych na niekorzyść konsumenta. Dla uznania klauzuli za niedozwoloną, zgodnie z przepisem art. 3851 § 1 k.c., poza kształtowaniem praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, musi ona rażąco naruszać jego interesy. 

(182) Należy przy tym uwzględnić nic tylko interesy o wymiarze ekonomicznym, ale inne, zasługujące na ochronę dobra konsumenta, jak jego czas, prywatność, poczucie godności osobistej czy satysfakcja z zawarcia umowy o określonej treści (Al Bednarek (nr.) System prawa prywatnej, t. 5, s. 663; E. Lętowska, Prawo umów konsumenckich, s. 341). Przyjmuje się, że postanowienia umowy rażąco naruszają interes konsumenta, jeżeli poważnie, znacząco odbiega od sprawiedliwego wyważenia praw i obowiązków stron.

(183) Skutkiem zastosowania w umowie lub wzorcu klauzuli niedozwolonej jest brak mocy wiążącej tego postanowienia, przy zachowaniu skuteczności innych części umowy lub wzorca. Brak mocy wiążącej dotyczy w całości klauzuli niedozwolonej, nie jest więc dopuszczalne uznanie, że jest ona skuteczna w zakresie, w jakim nie naruszałaby kryterium określonego w przepisie art. 3851 § 1 k.c. Stosownie do art. 3852 k.c. oceny zgodności postanowienia umowy z dobrymi obyczajami dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy, biorąc pod uwagę jej treść, okoliczności zawarcia oraz uwzględniając umowy pozostające w związku z umową obejmującą postanowienie będące przedmiotem oceny.
(184)
(185) Ocena, czy konkretny zapis umowy stanowił klauzulę abuzywną, czy też nie, jest dopuszczalna tak podczas rozpoznawania każdej sprawy cywilnej dotyczącej konkretnego stosunku obligacyjnego, czyli w toku tzw. kontroli in concreto, jak i w trakcie tzw. kontroli in abstracto dokonywanej przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w postępowaniu odrębnym w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone (art. 47930 - art. 4794S k.p.c.).
(186)
(187) Kontrola abstrakcyjna polega na kontroli wzorca jako takiego, w oderwaniu od konkretnej umowy, której wzorzec dotyczy, zaś jej następstwem jest wyłącznie stwierdzenie bezskuteczności konkretnego postanowienia umowy na podstawie art. 385* § 1 k.c., wskutek czego postanowienie takie zostaje wyeliminowane z obrotu. Prawomocne wyroki Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, od chwili wpisania uznanego za niedozwolone postanowienia wzorca umowy do rejestru, wywołują skutki wobec osób trzecich, a więc charakteryzują się tzw. rozszerzoną prawomocnością (art. 47943 k.p.c). 

(188) Kontrola incydentalna wzorca umowy jest dokonywana przez sąd w celu udzielenia ochrony indywidualnemu interesowi konsumenta, zaś wyrok wydany przez sąd wiąże tylko strony danego postępowania. Podkreślenia wymagało, że w każdym postępowaniu sądowym, w którym strona powołuje się na fakt inkorporowania do treści umowy niedozwolonych postanowień umownych, w rozumieniu przepisu art. 3851 § 1 k.c., sąd jest w

(189) pełni uprawniony do badania treści postanowień konkretnej umowy a w sytuacji, gdy przy jej zawieraniu posłużono się wzorcem umowy, badanie to obejmować powinno również postanowienia tego wzorca (.5*0 w Kielcach w wyroku £ dnia 11.06.2014 r, II Ca 452/14).

(190) Sąd Rejonowy w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w orzeczeniu z dnia 16 lutego 2015 roku - sygn. akt I III CZP 17/15 prawomocność materialna wyroku uznającego postanowienie wzorca umowy za niedozwolone wyłącza powództwo o uznanie za niedozwolone postanowienia tej samej treści normatywnej, stosowanego przez przedsiębiorcę pozwanego w sprawie, w której wydano ten wyrok (art. 365 i 366 k.p.c.). 

(191) W konsekwencji tego stanowiska uprawnione jest twierdzenie, że klauzula wpisana pod numerem 6068 ma bezpośredni skutek w stosunku do każdego kontrahenta mBanku, w tym w stosunku do powódki. Tym samym w ocenie Sądu zbędna jest ponowna, incydentalna kontrola przedmiotowych zapisów w tymże postępowaniu, a to z uwagi na powołany wyżej przepis art. 47943 k.p.c.

(192) Wyrokiem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie z dnia 24 sierpnia 2012 roku sygn. akt XVII AmC 2600/11, za niedozwolone zostało uznane postanowienie umowne stosowane przez mBank we wzorcu umownym o następującej treści: „jeśli z upływem pełnych 36 miesięcy okresu ubezpieczenia nie nastąpi całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem ani inne zdarzenie kończące okres ubezpieczenia, ubezpieczenie podlega automatycznej kontynuacji, przy czym łączny okres ubezpieczenia nie może przekroczyć 108 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nastąpiła wypłata kredytu. 

(193)  Kredytobiorca upoważnia mBank do pobrania środków tytułem zwrotu kosztów ubezpieczenia w wysokości 3,50% różnicy pomiędzy wymaganym wkładem własnym kredytobiorcy, a wkładem wniesionym faktycznie, tj. (...) oraz zwrotu kosztów z tytułu kontynuacji przedmiotowego ubezpieczenia z rachunku wskazanego w § 6 bez odrębnej dyspozycji”. 

(194) Klauzula użyta w umowie powódki jest tożsama z powyższą klauzulą. Nie przedstawiono jednocześnie innych sposobów zabezpieczenia w sytuacji, gdyby kredytobiorca nic chciał kontynuowania tejże umowy ubezpieczenia, co oznacza iluzoryczne uprawnienie kredytobiorcy do jakichkolwiek zmian w tym zakresie.


(195) W tym stanic rzeczy powyższe rozstrzygniecie Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wywiera bezpośredni skutek na sytuacje prawną powódki, a w konsekwencji na zasadność jej roszczenia wobec uznania, że zapisy § 3 ust. 3 umowy stanowią niedozwoloną klauzulę.


(197) Przeprowadzając nawet kontrolę incydentalną na tle konkretnej umowy łączącej strony, Sąd doszedł do tożsamego wniosku. 

(198) W niniejszym postępowaniu poza sporem było, iż ubezpieczenie niskiego wkładu własnego nic było świadczeniem głównym, a powódka była konsumentem w relacji z pozwanym.

(199) W tym miejscu należy odnieść się do kwestii czy mamy do czynienia z nicuzgodnionymi indywidualnie postanowieniami umowy. Ciężar udowodnienia indywidualnych uzgodnień spoczywa na tym, kto się na nie powołuje (art. 3851 § 4 k.c.).

(200) Sąd zważył, że przesłanka braku indywidualnego uzgodnienia postanowienia umowy, na których treść konsument nic miał rzeczywistego wpływu odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Dokonanie oceny, czy dane postanowienie umowne było indywidualnie uzgodnione przez strony umowy wymagało zatem zbadania procedur obowiązujących w pozwanym banku i dotyczących procesu udzielania kredytów hipotecznych oraz przebiegu tego procesu w toku zawierania umowy kredytowej. Wskazać w tym miejscu należało, że użyte w treści przepisu art. 385' § 3 k.c sformułowanie „rzeczywisty wpływ” konsumenta na treść postanowienia, za nicuzgodnione indywidualnie trzeba uznać postanowienie, które konsument wybrał spośród kilku zaproponowanych przez przedsiębiorcę, a zatem takie które nie były przedmiotem pertraktacji między stronami, czyli tzw. klauzule narzucone 

(201)  Przeciwna kwalifikacja prowadziłaby do sytuacji, w której drogą takich alternatyw przedsiębiorca mógłby praktycznie pozbawić konsumenta ochrony przewidzianej w treści przepisów art 3851 - art. 385 5 k.c Stąd też „rzeczywisty wpływ” konsumenta na treść postanowienia nic ma miejsca, jeżeli jest ograniczony przez jego kontrahenta w ten sposób, że konsument dokonuje wyłącznie wyboru spośród alternatywnych klauzul sformułowanych przez przedsiębiorcę (por. w tym ^okresu M. Bednarek, System prawa prywatnej, Tom 5, str. 762-763). Ponadto, w ocenie Sądu, okoliczność że konsument znał treść danego postanowienia i rozumiał je, nic przesądza o tym, że zostało ono indywidualnie uzgodnione Konieczne byłoby wykazanie, że konsument miał realny wpływ na konstrukcję niedozwolonego (abuzywnego) postanowienia wzorca umownego. Przyjęcie natomiast takiego wpływu byłoby możliwe wówczas, gdyby konkretny zapis był z konsumentem negocjowany (tak te% trafnie Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku ę dnia 06 kwietnia 2011 roku, I ACa 232/11).

(202) Sąd zważył, że podstawę zawarcia umowy kredytowej stanowiło wypełnienie i złożenie wniosku kredytowego sporządzonego na formularzu udostępnianym przez stronę pozwaną. 

(203)  Przedłożona powódce do podpisu umowa stanowiła wzorzec umowny stosowany przez stronę pozwaną, który nie podlegał negocjacjom, ani zmianom, poza wysokością prowizji za udzielenie kredytu. 

(204) Zabezpieczenie w postaci ubezpieczenia niskiego wkładu własnego było zatem narzucone przez stronę pozwaną jako warunek zawarcia umowy kredytu na kwotę wnioskowaną przez stronę powodową.

(205) Nie budzi wątpliwości Sądu, że kwestionowany zapis zawarty w § 3 ust. 3 umowy, odnosił się do świadczenia niebędąccgo świadczeniem głównym, a nadto świadczenie którego dotyczył nie zostało w jego treści określone w sposób jednoznaczny. 

(206)
Za nietrafną, uznać należało argumentację strony pozwanej, zgodnie z którą wszystkie informacje dotyczące ubezpieczenia niskiego wkładu, w tym także donoszące się do kwestii przedłużania umowy ubezpieczenia na kolejne okresy oraz dotyczące zasad obliczania i pobierania składek na ubezpieczenie w przypadku takiego przedłużenia ochrony ubezpieczeniowej, były jej przedstawiane i znała ich warunki. 

(208) Skoro żaden z dokumentów nie definiuje tychże pojęć nie zasługuje na wiarę twierdzenie pozwanego o przedstawieniu konsumentowi, wszystkich warunków ubezpieczenia niskiego wkładu własnego.

(209) Sąd zważył, że kwestionowane postanowienie umowy kredytowej zawarte w § 3 ust. 3, pomimo tego, że zawierało w swej treści tak istotne postanowienie, jakim było powstanie dodatkowego stosunku prawnego (pomiędzy pozwanym Bankiem jako ubezpieczonym i powódką jako ubezpieczającą a ubezpieczycielem), którego ciężar w postaci obowiązku uiszczenia składki, a także ryzyko wystąpienia przez ubezpieczyciela z roszczeniem zwrotnym w stosunku do kredytobiorcy, spoczywał zasadniczo wyłącznie na stronic powodowej, nic odnosi się do treści stosunku ubezpieczenia zaś umowa pomiędzy pozwanym a ubezpieczycielem nic została przedstawiona powódce do chwili obecnej. 

(210) Ze wskazanych przez pozwanego dokumentów nic wynikało przy tym, jaki był rzeczywisty zakres ochrony ubezpieczeniowej, jakie wypadki były objęte tą ochroną, ani też jakie były ewentualne wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela. W świede powyższego stwierdzić należało, że treść § 3 ust. 3 umowy kredytowej zawierała postanowienie kształtujące prawa, a przede wszystkim obowiązki powódki w sposób niejednoznaczny.

(211) W dalszej kolejności Sąd zważył, że słusznie również podnosiła strona powodowa, że kwestionowane postanowienie umowy kredytowej skutkowało rażącym naruszeniem interesów konsumenta, bowiem kształtowało jego prawa w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami Interes Banku jest przede wszystkim zabezpieczony ustanowioną na nieruchomości klienta (kredytobiorcy) hipoteką - a ubezpieczenie niskiego wkładu stanowi dodatkowe zabezpieczenie kredytobiorcy z tytułu ryzyka niespłacenia kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy wartością nieruchomości w chwili udzielenia kredytu a wymaganym, w tej dacie, przez Bank wkładem własnym. 

(212) Dochodzi wówczas, do rażącego naruszenia interesów konsumenta poprzez obciążenie go nieuzasadnionymi kosztami związanymi z kontynuacją ubezpieczenia. § 3 ust 3 umowy stron spełnia zatem przesłankę uznania go za klauzulę abuzywną, bowiem kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nakłada bowiem na powódkę jako kredytobiorcę znaczącą opłatę, która to opłata jest zastrzeżona na rzecz banku bez jakiegokolwiek ekwiwalentu na rzecz powódki. 

(213) Ochrona ubezpieczeniowa powinna polegać na tym, że w zamian za opłacenie składki kredytobiorca uzyska częściową spłatę kredytu od ubezpieczyciela. W przypadku ubezpieczenia niskiego wkładu kredytobiorca miał obowiązek opłacać składki, a w zamian nic nie uzyskiwał. 

(214) Nie negując samej istoty ubezpieczenia niskiego wkładu własnego jako zabezpieczenia podwyższonego ryzyka spłaty kredytu nie można akceptować braku lojalności ze strony Banku, który narzucając konsumentowi taki sposób zabezpieczenia (co było powszechnym sposobem zabezpieczenia, preferowanym przez Bank w okresie kiedy powódka zawierała umowę kredytu) nic przedstawiał ani w umowie ani w regulaminie w sposób jasny, jednoznaczny i wyczerpujący wszystkich informacji na temat konstrukcji i treści tegoż zabezpieczenia. 

(215)  Nieudzielcnic stronie powodowej informacji o treści stosunku ubezpieczenia, a w szczególności pozbawienie powódki możliwości zapoznania się z ogólnymi warunkami ubezpieczenia niskiego wkładu własnego celem uzyskania przez nią wiedzy o tym, jaki jest rzeczywisty zakres ochrony ubezpieczeniowej, jakie wypadki są objęte tą ochroną oraz jakie są ewentualne wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela, nie usprawiedliwiał fakt, że powódka nie jest stroną umowy ubezpieczenia. Zważyć bowiem należało, że zgodnie z kwestionowanym postanowieniem umowy, to powódka miała pokryć koszty ubezpieczenia, co więcej, mogła również stać się dłużnikiem ubezpieczyciela z racji wypłaconego pozwanemu odszkodowania.

(216) Mając więc powyższe na uwadze, Sąd doszedł do konkluzji, że postanowienia § 3 ust. 3 „Umowy numer o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „Multiplan”

(217) waloryzowany kursem CHF”, stanowią niedozwoloną klauzulę umowną w rozumieniu art 3851 k.c. która nie wiąże powódki występującej w roli konsumenta.

(218)
Wyeliminowanie kwestionowanych postanowień z umowy rodzi obowiązek zwrotu sum pieniężnych, uiszczonych pozwanemu na ich podstawie, w oparciu o przepis art 405 k.c. w zw. z art. 410 § 2 k.c. 

(219)  Strona pozwana bez wątpienia uzyskała korzyść majątkową poprzez obciążenie powódki kosztami zawarcia przez siebie z ubezpieczycielem generalnej umowy ubezpieczenia niskiego wkładu w kredytach i pożyczkach hipotecznych i wzbogaciła się o pobraną od powódki kwotę z tytułu kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu. 

(220) Zatem w zakresie tych kosztów, świadczenie spełnione przez powódkę na rzecz pozwanego banku stanowiło świadczenie nienależne w rozumieniu art. 410 § 2 k.c. Z uwagi na uznanie kwestionowanych postanowień za klauzulę abuzywną, podstawa świadczenia powódki na rzecz pozwanego odpadła.

(221) W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, iż przepis art. 411 pkt 1 k.c. należy rozumieć w ten sposób, iż po stronie spełniającego świadczenie musi istnieć pozytywna wiedza o braku powinności spełnienia świadczenia i nie mogą z nią być utożsamiane jedynie wątpliwości co do obowiązku świadczenia (tak Sąd Na/ny^s^y w uyroku ę dnia 12 grudnia 1997 roku, III CKN 236/97, OSNC 1998/6/ 10f). Pogląd ten Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela. 

(222) Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Sąd doszedł do przekonania, iż w dacie podpisania umowy powódka nie miała świadomości, iż kwestionowane zapisy jej nic wiążą, gdyż mają charakter niedozwolony. 

(223)  Składka została pobrana w 2008 roku i była traktowana jako obowiązkowy element umowy do uruchomienia kredytu. Zdaniem Sądu pozytywną wiedzę o zakwestionowaniu zapisów odnośnie ubezpieczenia niskiego wkładu powódka uzyskała po wpisaniu do rejestru klauzul w sierpniu 2012 roku. 

(224) Mamy tutaj do czynienia z przymusem ekonomicznym, gdyż w sytuacji nieuregulowania tychże składek powódce groziło postawienie kredytu w stan wymagalności, a nawet jej protest nie zmieniłby praktyki Banku, który automatycznie pobierał składkę z konta kredytobiorcy. Czynił to także w sytuacji, gdy kredytobiorca zażądał zaprzestania pobierania składek, o czym Sądowi wiadomo z urzędu, a pełnomocnik pozwanego także niewątpliwie ma ten temat wiedzę z innych postępowań sądowych.

(225) Stosownie do art. 409 k.c. obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu.

(226) Na gruncie niniejszej sprawy obowiązkiem Banku było takie przygotowanie wzorców umownych, aby ich postanowienia nic naruszały interesów konsumentów. Ponieważ zapisy umowy naruszały te interesy, stanowiły klauzulę niedozwoloną. Bank winien liczyć się z tym, że będzie zobowiązany do zwrotu korzyści uzyskanych na podstawie niedozwolonych postanowień umownych. Nadto wskazać należy, że me każde zużycie korzyści powoduje wygaśnięcie obowiązku zwrotu. Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą „nic każde zużycie w dobrej wierze bezpodstawnie uzyskanego świadczenia powoduje w myśl art. 409 k.c. wygaśnięcie obowiązku zwrotu świadczenia. Następuje to tylko wtedy, gdy zużycie korzyści nastąpiło w sposób bezproduktywny, konsumpcyjny, tj. gdy wzbogacony, w zamian tej korzyści, nie uzyskał ani korzyści zastępczej, ani zaoszczędzenia wydatku, gdy wydatek miał miejsce tylko dlatego, że uprzednio uzyskał on korzyść, bez której nic poczyniłby tego wydatku. Jeżeli natomiast w zamian za zużytą korzyść wzbogacony uzyskał do swojego majątku jakąkolwiek inną korzyść majątkową (np. mienie czy zwolnienie z długu, który w ten sposób spłacił), nie można uznać, że nic jest już wzbogacony, bowiem w wyniku dokonania tego wydatku, w jego majątku pozostaje korzyść w postaci zwiększenia aktywów bądź zmniejszenia pasywów” (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 stycznia 2014 roku, V CNP 13/13). W tym stanie rzeczy nic można uznać, że Bank nie jest wzbogaconym. 

(227) Przeciwnie w zamian za środki uzyskane od powódki uzyskał ochronę ubezpieczeniową. 

(228) Banki mają obowiązek stosować odpowiednie zabezpieczenia, a zgodnie z rekomendacją Komisji Nadzoru Finansowego także poprzez ubezpieczenie kredytów. W tej sytuacji Bank przerzucił na powódkę obowiązek ubezpieczenia kredytu, przy czym beneficjentem ubezpieczenia był Bank, który spłacał własne zadłużenie, wynikające z umowy zawartej z towarzystwem ubezpieczeniowym, zmniejszając tym samym swoje pasywa. 

(229)  Kwota wpłacona przez powódkę została przyjęta przez Bank i obrócona na własne potrzeby. W tej sytuacji brak podstaw do przyjęcia, że wygasł obowiązek Banku zwrotu powódce kwoty odpowiadającej całości dotychczasowego przysporzenia z tytułu zwrotu kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu.

(230) Z przyczyn wyżej wskazanych Sąd uznał, że powódka nie była zobowiązana do zapłaty na rzecz pozwanego Banku 273,00 zł z tytułu składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie postanowień umownych stanowiących klauzule abuzywne. 

(231)  W związku z uznaniem § 3 ust 3 umowy za niedozwolone postanowienie umowne w rozumieniu art 3851 § 1 k.c. nie wiązało ono powódki. Spełnienie na jego podstawie świadczenia (zapłata „składki ubezpieczeniowej**) nastąpiło bez podstawy prawnej i stosownie do art. 410 § 2 k.c. stanowiło świadczenie nienależne. W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki żądaną kwotę składki na ubezpieczenie niskiego wkładu własnego tj. 273,00 zł.

(232) Nadto wskazania wymaga, iż na uwzględnienie nie zasługuje podnoszony przez stronę pozwaną zarzut przedawnienia roszczeń. Świadczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia, które obejmuje zarówno środki w ramach sankcji kredytu darmowego jak i obowiązek zwrotu składek na ubezpieczenie niskiego wkładu własnego, powstaje w chwili jego dokonania, na podstawie uznanej za niewiążącą, zaś wyłącznym wyznacznikiem jego wysokości jest wartość przysporzenia. 

(233) Roszczenie dochodzone przez powódkę jest więc roszczeniem o świadczenie nieokresowe, termin jego przedawnienia wynosi 10 lat (art 118 k.c.), zaś początek biegu tego terminu wyznacza art. 120 § 1 k.c. Uruchomienie kredytu nastąpiło 22 lipca 2008 roku, uiszczenie kosztów następowało zaś po tej dacie, zaś wezwanie do zapłaty zostało skierowane 09 lipca 2018, a kolejno pozew w sprawie niniejszej został zaś wniesiony 22 lipca 2018 roku. 

(234) W rezultacie od dat pobrania wszelkich kwot po dniu zawarcia umowy do wezwania do zapłaty, niewątpliwie nie upłynął 10-letni termin przedawnienia. Nie może budzić wątpliwości, iż zgłoszony przez stronę pozwaną zarzut nie był zasadny, gdyż termin przedawnienia w zakresie jakiejkolwiek wpłaty powódki na rzecz Banku przy ewentualnym uznaniu za świadczenie nienależne nie upłynął do chwili wezwania do zapłaty i wniesienia powództwa.

(235) O odsetkach od kwoty zasądzonej Sąd orzekł na podstawie art 481 § 1 i 2 k.c w zw. z art 455 k.c. Charakterystyka obowiązku zwrotu świadczenia nienależnego wskazuje, że jest to roszczenie bezterminowe. 

(236)Termin zwrotu bezpodstawnie potrąconego świadczenia nienależnego wyznacza termin określony w wezwaniu do zapłaty, względnie termin wyznaczony na podstawie okoliczności jako odpowiedni w razie braku określenia terminu w wezwaniu. 

(237) I pismem skierowanym do mBank S.A. datowanym na dzień 04 lipca 2018 roku złożyła, w trybie art. 15 ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim, oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, z uwagi na niezachowanie warunków art. 4 ust. 2 i 3 wskazanej ustawy w odniesieniu do umowy kredytu konsumenckiego tj. Umowy numer ^^^1^2008 o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „Multiplan” waloryzowany kursem CHF. 

(239) W związku ze złożonym oświadczeniem wezwała mBank S.A. do zawarcia ugody lub do zwrotu kwoty 32.869,91 zł. Przesyłka została nadana dnia 09 lipca 2018 roku, zaś odebrana 13 lipca 2018 roku. Odsetki należało uznać za zasadne po upływie wyznaczonego w wezwaniu terminu 30 dni od dnia doręczenia wezwania.
(240)
(241) Reasumując, Sąd zasądził od pozwanego mBank Spółki Akcyjnej w Warszawie na rzecz powódki kwotę 33.613,31 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w
(242)
(243) wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych od dnia 13 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty (punki I Wyroku).
(244)
(245) Sąd oddalił powództwo w zakresie dalej idącego żądania odsetkowego (punki II Wyroku).
(246)
(247) O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. zgodnie z którym, sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Ponieważ powódka uległa tylko co do nieznacznej części swego żądania (w zakresie części odsetek), w przeważającej mierze powództwo zostało zaś uwzględnione. Sąd obowiązek zwrotu kosztów procesu włożył w całości na stronę pozwaną. Strona powodowa poniosła koszty procesy w łącznej kwocie 4.617,00 zł, w tym: opłata od pozwu w wysokości 1.000,00 zł (art. 13 ust 2 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Dz. U. z 2018 r., poz. 300, tj., dowód uiszczenia opłat, k. 20) wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego w kwocie 3.600,00 zł (§ 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz. U. z 2018 r. poz. 265, tj.) oraz opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł (część IV załącznika do ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o opłacie skarbowej, Dz. U. z 2018 r., poz. 1044, t.j., dowód uiszczenia opłaty, k. 21). Sąd brał pod uwagę wartość przedmiotu sporu i nakład pracy typowy w tego rodzaju sprawach. Charakter sprawy i zakres postępowania dowodowego nic uzasadniał zastosowania wyższej stawki niż minimalna. Niniejsza sprawa jest typową sprawą dotyczącą umowy kredytowej. Podkreślenia wymaga, iż odbył się tylko jeden termin rozprawy, nic zostało także przeprowadzonych także nadmiernie dużo czynności dowodowych. Nakład pracy pełnomocnika był adekwatny do
(248)
(249) charakteru sprawy i nic przekraczał przeciętnego zaangażowania pełnomocnika w tego rodzaju sprawach bankowych. W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego mBank Spółki Akcyjnej z siedzibą w Warszawie na rzecz powódki kwotę 4.617,00 zł tytułem zwrotu
(250)
(251) kosztów procesu {punkt III Wyroki*).
(252)
(253) Z tych wszystkich względów. Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
(254)
(255) Na oryginale właściwy podpis 2a zgodność z oryginałom świadczy
(256)
(257) PROTOKOLANT SĄDOWY Sądu R*7«»owc*o dl*
(258)
(259) w W*r»xA*i*
(260)
(261) Marzena Bundz
(262)
(263)
(264)